Geschiedenis van de Hurtigruten

In 1891 lanceerde de scheepvaartadviseur van de Noorse Staat, August Kriegsman Gran, het idee om een expresdienst te organiseren tussen Trondheim en Hammerfest. De scheepvaartmaatschappijen "Det Nordenfjeldske Dampskibsselskap" en "Det Bergenske Dampskibsselskap" bedankten voor de eer: varen tijdens de winter, in het donker en met zware wind werd als onmogelijk beschouwd. In die tijd bestonden er nauwelijks 2 zeekaarten en waren slechts 28 vuurtorens opgericht ten noorden van Trondheim.

De nog relatief jonge firma "Vesteraalens Dampskibsselskap" in Stokmarknes nam de uitdaging aan.

Kapitein Richard With en zijn loodsen waren al een tijdje intensief in de weer met het uitstippelen van de koers, de zeestromingen en het kustgebied, en volgens hen was een Hurtigruten ("Sneldienst") zeker geen onmogelijke taak.

Op 18 mei 1893 ondertekenden de Noorse Staat en "Vesteraalens Dampskibsselskap" een contract van 4 jaar, waarbij de staat ondersteuning verleende voor het organiseren van een wekelijkse lijndienst tussen Trondheim en Hammerfest in de zomer en tussen Trondheim en Tromsø in de winter, met 9 aanloophavens onderweg.

Toen de stoomboot "Vesteraalen" op 2 juli 1893 's ochtends uit Trondheim afvoer naar Hammerfest, luidde dit een revolutie in op communicatiegebied: de kustbevolking beschikte nu over een geheel nieuwe manier om contact te houden met elkaar. Vroeger duurde het in de zomer drie weken en in de winter zelfs vijf maanden om een brief van Trondheim naar Hammerfest te versturen.

Dankzij de Hurtigruten werd deze reistijd nu tot enkele dagen teruggebracht. Svolvaer werd na 36 uur bereikt en 67 uur na de afvaart uit Trondheim, meer bepaald op 5 juli om 03.30 uur, wierp het schip zijn ankers uit in de haven van Hammerfest … een half uur vóór op het uurschema! Langs de hele kust werden zowel schip als bemanning onthaald op eresaluten en volksfeesten.

Nadat Richard With en Vesteraalens Dampskibsselskap de haalbaarheid van de sneldienst hadden aangetoond, volgden ook andere rederijen in hun kielzog. In 1894 verwierven "Det Bergenske Dampkibsselskap" en "Det Nordenfjeldske Dampskibsselskap" een concessie voor de exploitatie van de Hurtigruten.

De lijn werd voortdurend uitgebreid. In 1898 werd Bergen de zuidelijke eindhaven van de Hurtigruten. Vadsø werd in het Hurtigruten-schema opgenomen in 1907 en Kirkenes in 1914. Gedurende een korte periode werd eens per week vanuit Stavanger vertrokken, maar sinds 1936 vormt Bergen het vertrekpunt voor de dagelijkse afvaarten, die enkel door de oorlogsjaren onderbroken werden.

In de loop van 100 jaar zijn meer dan 70 schepen op de Hurtigruten-lijn ingezet. De eerste schepen waren afkomstig uit andere lijndiensten binnen of buiten Noorwegen. Geleidelijk aan begon men speciaal voor de Hurtigruten schepen te bouwen, met o.a. koel- en vrieskamers, roll-on/roll-off, speciale constructies voor het laden en lossen van paletten, autoplaatsen en faciliteiten voor conferenties en cursussen.

Vanaf het prille begin zag de Hurtigruten het toerisme als de basis van haar activiteiten. Daarom werd al vroeg gezorgd voor brochuremateriaal in verschillende talen om zowel handelsreizigers als individuele klanten uit andere landen op de hoogte te brengen van het Hurtigruten-aanbod langs de woeste schoonheid van de Noorse kust.

Dankzij Hurtigruten werden plaatsen als Lofoten, Trollfjorden, Skjervøy, Hammerfest en Noordkaap toegankelijk gemaakt voor een internationaal publiek, dat het land van de middernachtszon wenste te ontdekken. En de toeristen kwamen -in groten getale- en maakten Hurtigruten tot één van de belangrijkste attracties van Europa.